Donnarumma - gã vệ sĩ Italy của thời đại Guardiola 2.0

Nếu bạn đã quen với hình ảnh một Man City thống trị bằng thứ bóng đá tổng lực, trận hòa 1-1 trước Arsenal hôm 21/9 có lẽ là cú sốc về thị hiếu. Sau khi Erling Haaland mở tỷ số sớm, Man City, một cách có chủ đích, đã lùi sâu đội hình, nhường quyền kiểm soát bóng và chuyển mình thành một khối phòng ngự gai góc, sẵn sàng chịu trận.

Khán giả không còn nhìn thấy bản giao hưởng tiki-taka trứ danh, mà Guardiola chính là vị nhạc trưởng vĩ đại nhất. Đó là một Man City rất khác, một Man City của kỷ nguyên 2.0.

Donnarumma cứu thua trong trận gặp Arsenal.

Trong bộ mặt mới đầy thực dụng đó, một nhân vật nổi lên như một vệ sĩ khổng lồ, một gã mafia Italy lỳ lợm đúng nghĩa: Gianluigi Donnarumma. Giữa những đợt hãm thành dồn dập của Arsenal, anh đứng sừng sững, hóa giải hết cơ hội này đến cơ hội khác.

Vóc dáng khổng lồ, những pha đổ người dứt khoát, và khí chất của một ông chủ khung gỗ bao trùm vòng cấm. Đó chính xác là hình ảnh của một "con quái vật", như cách mà huyền thoại Gary Neville đã phải thốt lên khi chứng kiến màn trình diễn của anh. 

Tuy không thể giúp Man City giữ sạch mành lưới và giành ba điểm, màn trình diễn của Donnarumma trên sân Emirates, và trước Man Utd ở vòng bốn, báo hiệu cho sự thay đổi mang tính thích nghi của Man City mùa này, khi ngày càng nhiều đối thủ xây dựng đội hình để khắc chế lối đá kiểm soát.

Khi Guardiola mang về một ngôi sao trong khung gỗ

Một trong những lý do mà haters thường dùng để hạ bệ Guardiola là việc ông luôn yêu cầu đội chủ quản chi nhiều tiền để đưa về các ngôi sao. Nhưng nhà cầm quân Tây Ban Nha thường chỉ mua cầu thủ đúng vị trí ông cần. Vào năm 2017, Man City đã bỏ ra 35 triệu bảng để đưa Ederson Moraes về từ Benfica.

Vào thời điểm đó, đây là mức giá kỷ lục của bóng đá Anh cho một thủ môn và biến Ederson trở thành thủ môn đắt giá thứ hai thế giới, chỉ sau huyền thoại Gianluigi Buffon.

Lần này, Guardiola thậm chí tham vọng hơn, khi đưa về Donnarumma, người được xem là thủ môn hay nhất thế giới hiện nay. Khác hoàn toàn với Ederson, Donnarumma là mẫu thủ môn truyền thống của bóng đá Italy: làm chủ khung thành rất tốt, phản xạ xuất thần và hơn hết, mang thần thái của một ngôi sao lớn, từng là cầu thủ xuất sắc nhất Euro 2020 và là nhà vô địch Champions League.

Không như các cầu thủ khác, những người được Guardiola uốn nắn sau khi đến Man City, Donnarumma đã là một tài năng khi anh đến sân Etihad. Điều tương tự từng xảy ra với thủ thành sinh năm 1999 này mỗi lần anh chuyển CLB.

Donnarumma rời AC Milan trên đỉnh vinh quang sau khi trở thành người hùng dân tộc ở Euro, và rời PSG với tư cách một nhà vô địch Champions League. Cả hai lần đều không phải những cuộc chia tay trong êm đẹp, mà là quyết định sòng phẳng của một người hiểu rõ giá trị bản thân.

Người ta nói rằng, khi mới đến Etihad, Donnarumma thậm chí còn chưa có thời gian để học tiếng Anh giao tiếp rành rọt với các đồng đội, hay dành hàng giờ để tập luyện những kỹ năng chơi chân phức tạp mà Guardiola từng yêu cầu ở các thủ môn trước đây. Nhưng có lẽ, anh không cần. Guardiola không thuê một vệ sĩ để yêu cầu anh ta khiêu vũ.

Ông thuê anh để bảo vệ cho sự an toàn. Ngôn ngữ của Donnarumma là những pha cứu thua, là cái uy của kẻ thống trị vòng cấm, là sự im lặng đáng sợ khi đối mặt với tiền đạo đối phương.

Donnarumma cao tới 1m96, khiến anh được so sánh với những thủ môn huyền thoại như Edwin Van der Sar, Petr Cech.

Diện mạo Man City đang dần thay đổi

Sự thay đổi của Man City không phải ý thích nhất thời của Guardiola. Nó đến từ nhiều yếu tố mang tính thời cuộc, khiến cho cựu HLV Barca nhận ra giá trị của một thủ thành truyền thống trong khung gỗ. 

Thứ nhất, Man City phải học cách sống trong thời kỳ hậu Kevin De Bruyne. Mất đi bộ não sáng tạo kiệt xuất nhất, họ không thể lúc nào cũng trông chờ vào việc xuyên phá các hàng phòng ngự dày đặc bằng những đường chuyền ma thuật.

Việc ghi bàn và áp đặt sự chủ động trong phần lớn thời gian trận đấu là quá sức với Man City ở thời điểm này, khi khả năng cầm nhịp của họ phụ thuộc quá lớn vào Rodri - cầu thủ đã cho thấy những dấu hiệu sụt giảm về thể lực sau khi dính chấn thương nặng mùa trước.

Thứ hai, "meta" (xu hướng chiến thuật) của Ngoại hạng Anh đã thay đổi. Giải đấu giờ đây là sân chơi của tốc độ và những pha chuyển đổi trạng thái. Hàng phòng ngự dâng cao của Guardiola 1.0 giờ đây là tử huyệt, một miếng mồi ngon cho những đợt phản công chớp nhoáng. 

Nhìn vào các đội Ngoại hạng Anh hiện tại, đội nào cũng được trang bị những cầu thủ có sở trường kéo bóng và bứt tốc quãng ngắn. Với những cầu thủ này, thi đấu với các đội thường xuyên dâng cao như triết lý Guardiola trước đây, là điều tuyệt vời nhất. Chính vì thế, chiến thuật hợp lý với Man City lúc này là tìm cách ghi bàn trước và lùi về pressing từ nửa sân.

Với Tijjani Reijnders, Omar Marmoush và Erling Haaland, Man City có những lá bài phản công cực mạnh, sẵn sàng trừng phạt sai lầm đối thủ như ở bàn mở tỷ số trước Arsenal.

Để chơi được như vậy, họ cần một thủ môn đọc tình huống nhanh, làm chủ vòng cấm tốt và đặc biệt là biết cách xử lý những pha đối mặt nếu có sơ sót. Donnarumma, với thân hình hộ pháp và khả năng 1 đấu 1 xuất sắc, chính là lời giải cho bài toán đó.

Ngay sau trận thua ngược Brighton, khi James Trafford bắt chính, Guardiola đã đưa Donnarumma vào đội hình chính dù thủ thành này mới chuyển đến, chưa có nhiều thời gian hoà nhập.

Có thể thấy sự luống cuống của Donnarumma trong việc triển khai bóng cho các hậu vệ nhưng anh đã thực hiện bốn pha cứu thua, đạt tỷ lệ cản phá 80%.

Quản lý một siêu sao như Donnarumma sẽ là bài toán không dễ với Guardiola.

Đến lúc cần tài quản trị con người của Guardiola

Sự xuất sắc của Donnarumma trong vai trò “cỗ máy cản phá" là không phải bàn cãi, nhưng cuộc cách mạng nào cũng đi kèm với rủi ro, và kỷ nguyên Guardiola 2.0 cũng không ngoại lệ.

Việc đặt niềm tin vào một thủ môn truyền thống trong khung gỗ giúp Man City giải quyết được nhiều vấn đề, nhưng cũng làm nảy sinh những bài toán mới mà chính Guardiola phải đối mặt.

Đầu tiên là rủi ro về chiến thuật. Lối chơi thực dụng, lùi sâu pressing từ nửa sân có thể là khắc tinh của những đội bóng thích đôi công và để lại nhiều khoảng trống.

Nhưng nó sẽ trở thành một vấn đề nan giải khi Man City đối đầu với các đối thủ chủ động phòng ngự lùi sâu, hay còn gọi là "dựng xe buýt". 

Sự xuất hiện của một ngôi sao trong khung gỗ không mang lại lời giải cho bài toán này. Khi ấy, có lẽ Man City sẽ nhớ những cú phất bóng dài có độ chính xác rất cao của Ederson.

Hoặc họ phải trông chờ vào những khoảnh khắc loé sáng của Phil Foden hay Jeremy Doku, trước khi Rayan Cherki, cầu thủ được kỳ vọng thay thế De Bruyne trở lại sau chấn thương.

Rủi ro thứ hai có lẽ còn lớn hơn, nằm ở chính Donnarumma. Một cá tính cực mạnh như anh luôn là một con dao hai lưỡi. Sự tự tin và cái uy của một ngôi sao lớn là tài sản vô giá trên sân, nhưng cũng đòi hỏi một kỹ năng quản lý nhân sự thượng thừa trong phòng thay đồ.

Xuyên suốt sự nghiệp, Guardiola nổi tiếng với khả năng xây dựng một tập thể kỷ luật, nơi hệ thống luôn được đặt lên hàng đầu và các cầu thủ, dù là ngôi sao lớn, đều rất "ngoan" và chuyên nghiệp.

Donnarumma là một trường hợp khác. Anh là người không ngần ngại đưa ra yêu sách để bảo vệ giá trị của mình, và sẵn sàng gây hấn nếu không được đáp ứng. Việc quản lý Donnarumma, dung hòa cái tôi của anh với lợi ích của tập thể, sẽ là bài kiểm tra lớn cho tài quản trị của Pep. 

Có thể bạn quan tâm:

• Ngày về buồn của Garnacho

• Thế lưỡng nan của Slot với Florian Wirtz

• Nụ cười trở lại với Rashford, Man Utd có sai lầm?