Ange Postecoglou rời Tottenham trong vinh quang nhưng sa thải ông là quyết định hợp lý

Ông sẽ mãi có Bilbao. Vị HLV từng dẫn dắt đội bóng hạng thấp Whittlesea Zebras ở ngoại ô Melbourne những năm tuổi 40, đã đoạt cúp châu Âu 16 năm sau đó. Không có hành trình nào giống Ange Postecoglou. Và cũng không có mùa giải nào giống Tottenham - đội bóng ghi nhận thứ hạng giải quốc nội thấp nhất lịch sử trong số các nhà vô địch châu lục.

Đó là lý do giữ Postecoglou sẽ là lựa chọn tình cảm. Quyết định lý trí, đưa ra 16 ngày sau vinh quang Europa League, là sa thải ông. "Một trong những quyết định khó khăn nhất", Tottenham giải thích, và dù Chủ tịch Daniel Levy thường bị chỉ trích, ông xứng đáng được thấu hiểu trong trường hợp này. Postecoglou kết thúc 17 năm chờ đợi danh hiệu lớn, nhưng cũng kéo Tottenham xuống đáy lịch sử. Ấn tượng những tháng đầu đầy hứa hẹn về vị HLV mang lại "phong cách Spurs" đã tan biến.

Truyền thống của Tottenham là đội bóng cup, nhưng chưa bao giờ họ chuyên nghiệp đến thế, và cũng chưa bao giờ thảm hại tại giải quốc nội như vậy. Sự ô nhục khi xếp thứ 17 không thể đổ lỗi hoàn toàn cho việc tập trung châu Âu; họ đứng thứ 13 tại Premier League ngay cả trước khi bước vào vòng knock-out. Khả năng cao là bất kỳ người kế nhiệm nào - với Thomas Frank là ứng viên hàng đầu - sẽ giúp họ xếp hạng cao hơn nhưng không đoạt danh hiệu.

Sự ngạo nghễ của Postecoglou khi tuyên bố ông luôn vô địch ở mùa giải thứ hai được chứng minh, và ông gọi năm thứ hai cùng Spurs là "xuất sắc"; nhưng nó cũng nổi bật vì nhiều lý do tiêu cực. Tottenham chưa bao giờ thua nhiều trận tại giải quốc nội như vậy. 22 trận thua bao gồm 10 trận sân nhà; cổ động viên trả giá vé đắt đỏ đã chứng kiến Ipswich và Leicester thắng tại N17. 38 điểm của họ - nếu tính ba điểm cho mỗi chiến thắng ở mọi mùa - là thấp nhất kể từ 1914-15. Đó là sự thất bát ở mức phi thường, khi sở hữu quỹ lương lớn thứ bảy, đội hình tài năng và khoản đầu tư chuyển nhượng khoảng 400 triệu bảng trong hai năm qua.

Dù việc đoạt cúp châu Âu là thành tích đáng nể, nhất là trong bối cảnh Tottenham không vô địch từ 2008, nó chỉ cần một kết quả phi thường: chiến thắng trên sân Eintracht Frankfurt tại tứ kết. Ngay cả trận chung kết cũng chỉ gặp Manchester United - đội xếp thứ 15 tại Anh.

Vì thế Tottenham buộc phải đánh giá toàn bộ triều đại Postecoglou và cả mùa giải. Họ chỉ ra thành tích của ông qua 66 vòng đấu Premier League sau khởi đầu ấn tượng với 26 điểm sau 10 trận. 66 trận đó chỉ mang về 78 điểm, trung bình 1,18 điểm/trận. Trong 17 đội cùng thi đấu giai đoạn này, chỉ Wolves có ít điểm hơn - chênh lệch đúng một điểm. Spurs để thủng lưới 116 bàn, tức 1,76 bàn/trận.

Nó phơi bày điểm yếu trong triết lý Angeball: dễ bị phản công. Cảnh báo đã xuất hiện từ mùa giải đầu khi hàng thủ chính thức và thủ môn đều thi đấu tốt nhưng vẫn để lọt lưới 61 bàn. Khi Angeball đỉnh cao, nó thật rực rỡ; trận thắng 4-0 trước Man City là màn trình diễn đẳng cấp. Nhưng không có công thức chiến thắng ổn định.

Ông không phải HLV ngoại đầu tiên vật lộn trước các đội giữa bảng Premier League, nơi chứng minh chiều sâu chất lượng. Postecoglou còn gặp vấn đề khác. Ông bực bội khi bị cho rằng lối tập luyện và chiến thuật làm chấn thương cầu thủ, nhưng Tottenham không đủ sức cạnh tranh đa mặt trận; họ vô địch Europa League bằng cách cho Cristian Romero và Micky van de Ven nghỉ Premier League. Nhưng chiến lược đó khó lặp lại khi họ bước vào Champions League.

Phong độ tại Premier League của Tottenham rốt cuộc không thể biện minh. Postecoglou dường như tin rằng chỉ đội ông gặp vấn đề chấn thương, rằng mọi đội khác đều bị đánh giá qua kết quả còn Spurs thì không. Những buổi họp báo thảm họa sau trận của vị HLV coi việc chất vấn chiến thuật và lối chơi của ông là không hợp lệ.

Ở góc độ cá nhân, ông xứng đáng được cảm thông. Europa League đưa ông vào lịch sử: HLV thứ ba của Tottenham sau Bill Nicholson và Keith Burkinshaw đoạt cúp châu Âu, đồng thời là HLV Australia đầu tiên làm được điều đó. Ông ra đi với thông điệp đầy trân trọng: "Cảm xúc lớn nhất của tôi là niềm tự hào".

Nhưng câu hỏi hội đồng quản trị phải trả lời là liệu mọi chuyện có khác nếu kiên nhẫn với Postecoglou thêm năm nữa? Nói cách khác, dù có Europa League, liệu đội bóng Premier League nào hiện nay sẽ bổ nhiệm ông? Rốt cuộc, nếu đưa Tottenham xuống thứ 17, logic cho thấy ông có thể nhấn chìm đội giữa bảng.

Nếu nhiều bổ nhiệm HLV là phản đề của người tiền nhiệm, đáng chú ý là các ứng viên tiềm năng của Spurs - Andoni Iraola, Marco Silva, Oliver Glasner và Frank - đều biết cách giành điểm với nguồn lực hạn chế tại Anh, giúp đội giữa bảng vượt quá khả năng. Nhưng khi ra đi, Postecoglou có thể tự hào là hình ảnh đối lập với các HLV như Mauricio Pochettino, Jose Mourinho hay Antonio Conte. Bởi không ai trong số họ mang cúp về cho Tottenham. Còn ông thì có.